Ngày nay, theo xu hướng của thế giới, hoạt động thương mại điện tử đã và đang trở thành kênh mua bán hàng hóa, dịch vụ chủ yếu của người tiêu dùng Việt. Tuy nhiên, làm thế nào để người mua hàng trong hoạt động thương mại điện tử có thể trở thành những “người tiêu dùng thông thái”, tránh được nguy cơ bị lợi dụng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản là một vấn đề đáng quan tâm.

Khi công nghệ số ngày càng phát triển mạnh mẽ, nhiều hình thức kinh doanh, giao dịch hàng hóa trên không gian mạng cũng nhanh chóng xuất hiện và ngày càng phổ biến, cạnh tranh khốc liệt với thị trường truyền thống. Mua bán trên không gian mạng bùng nổ, người tiêu dùng cần học cách tự bảo vệ.

Sáng ngày 23 tháng 10 năm 2024, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh Quảng Ninh kết hợp với Sở Công thương Tỉnh và Hội liên hiệp phụ nữ thành phố Hạ Long tổ chức Hội nghị tập huấn Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi, hướng dẫn kỹ năng người tiêu dùng mua bán và kinh doanh trên không gian mạng.

Toàn cảnh Hội nghị

Về dự Hội nghị: Ông Nguyễn Văn Phóng - Phó Chủ tịch Hội BVQLNTD tỉnh Quảng Ninh; bà Nguyễn Thị Hương - Phó trưởng phòng quản lý thương mại - Sở Công thương; bà Nguyễn Thị Tâm - Phó Chủ tịch Hội LHPN TP. Hạ Long; diễn giả luật sư Nguyễn Thị Sắn - đoàn luật sư TP. Hải Phòng, cùng hơn 70 Hội viên phụ nữ thành phố Hạ Long tham dự Hội nghị.

Diễn giả, Luật sư Nguyễn Thị Sắn hướng dẫn người tiêu dùng kỹ năng mua bán và kinh doanh trên không gian mạng. Hiện nay thương mại điện tử giúp người tiêu dùng mua bán nhanh chóng, dễ dàng, thuận lợi hơn, song người tiêu dùng cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn như: bị lợi dụng thông tin cá nhân để chiếm đoạt tài sản; bị lừa đảo hoặc mua phải hàng giả, hàng nhái. Bà Sắn cho biết để bảo vệ được người tiêu dùng trên không gian mạng thì cần phải có động lực lớn hơn nữa từ các doanh nghiệp, người tiêu dùng. Doanh nghiệp phải hiểu tốt hơn về luật để bảo vệ an toàn cho khách hàng, bảo vệ dữ liệu cho người tiêu dùng; cần có các hệ thống về an ninh mạng, phòng thủ trước những thủ đoạn tấn công, lừa đảo. Về phía người tiêu dùng, phải chủ động nâng cao hiểu biết về an ninh mạng, cần có một số kiến thức rất cơ bản mà ai cũng cần biết như, bảo vệ tài khoản cá nhân thì phải xác thực bằng 2 lớp, đăng ký bằng số điện thoại, email chính thức để tránh không bị lấy cắp.

Để mua hàng trên không gian mạng được an toàn, hiệu quả, đầu tiên người tiêu dùng phải cẩn trọng, tự bảo vệ quyền lợi của mình trước mỗi giao dịch, sau đó mới đến sự vào cuộc của cơ quan chức năng. Người tiêu dùng không nên cả tin vào những đánh giá ảo trên mạng mà không kiểm tra thông tin một cách chắc chắn bởi đó đều là những sản phẩm, dịch vụ buộc người mua phải trả tiền trước rồi mới được nhận hàng. Vì thế, người mua dễ rơi vào cảnh "tiền mất, tật mang". Do vậy, mỗi người tiêu dùng khi thao tác, tìm hiểu mua hàng hóa trên không gian mạng cần kiểm chứng thông tin liên quan đến sản phẩm đang quan tâm; ưu tiên mua hàng từ các website, trang mạng xã hội và sàn thương mại điện tử đã được chứng nhận chính hãng; đối chiếu với các quy định của pháp luật và khuyến cáo do đơn vị chịu trách nhiệm về sản phẩm đưa ra; nhận biết các dấu hiệu của hàng hóa vi phạm như: giá quá rẻ, thiếu thông tin sản phẩm, số lượng giới hạn và áp lực mua hàng ngay, đánh giá nhận xét không tự nhiên và thiếu khách quan, phương thức giao dịch không an toàn,…; luôn cập nhật cảnh báo của cơ quan chức năng về hình thức lừa đảo đã và đang diễn ra trên không gian mạng ở Việt Nam để từ đó nâng cao kiến thức, khả năng nhận biết các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại điện tử, phòng tránh nguy cơ bị các đối tượng lừa đảo, trục lợi.

Ông Nguyễn Văn Phóng - Phó chủ tịch Hội BVQLNTD tỉnh Quảng Ninh phổ biến Luật Bảo vệ QLNTD

Ông Nguyễn Văn Phóng - Phó Chủ tịch Hội BVQLNTD tỉnh Quảng Ninh khai mạc Hội nghị và tuyên truyền Luật  Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi. Những thay đổi Luật số 19/2023/QH15 đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV thông qua ngày 20 tháng 6 năm 2023, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2024. Đây là một dự án Luật quan trọng do Bộ Công thương chủ trì soạn thảo, có ảnh hưởng rộng đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực. Dự án Luật được xây dựng trên nguyên tắc kế thừa, phát huy và hoàn thiện những quy định còn phù hợp với thực tiễn tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ban hành năm 2010; đồng thời sửa đổi, bổ sung những quy định chưa rõ, còn bất cập, chưa thống nhất trên nguyên tắc hợp hiến, hợp pháp, mang tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Bên cạnh những quy định mới bổ sung nêu trên, Luật 2023 cũng làm rõ một số khái niệm “Người tiêu dùng”; “Người có ảnh hưởng”; “Người tiêu dùng dễ bị tổn thương; “Tổ chức, cá nhân kinh doanh trên không gian mạng”; “Tổ chức bán hàng đa cấp và cá nhân tham gia bán hàng đa cấp”...

Nguyễn Văn Phóng - Phó chủ tịch Hội BVQLNTD tỉnh Quảng Ninh