Cần các giải pháp căn cơ để phòng, chống hàng giả, hàng kém chất lượng
Trên thị trường hiện nay, vấn nạn hàng giả, đặc biệt là sữa giả, thuốc giả, và thực phẩm chức năng giả, đang gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng và tác động tiêu cực đến kinh tế xã hội.
Chúng ta vẫn nhớ một số vụ việc điển hình vừa được cơ quan chức năng phát hiện trong thời gian qua qua, phản ánh mức độ nguy hiểm và quy mô ngày càng lớn của tội phạm sản xuất, buôn bán hàng giả tại Việt Nam:
1. Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Bắc Giang chủ trì phối hợp với Công an xã Đại Lâm và Đội Quản lý thị trường số 4, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh triệt phá cơ sở sản xuất, buôn bán mỹ phẩm giả ở xã Đại Lâm, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang do Nguyễn Văn Khánh làm chủ. Tại cơ sở sản xuất của Nguyễn Văn Khánh, lực lượng chức năng đã thu giữ 13 loại mỹ phẩm khác nhau với gần 2.500 sản phẩm thành phẩm. Đến nay, Nguyễn Văn Khánh đã bán trót lọt trên 100.000 đơn hàng cho các khách hàng tại các tỉnh, thành phố trong cả nước và với doanh thu trên 6 tỷ đồng.
2.Triệt phá, thu giữ hơn 100 tấn thực phẩm chức năng, thiết bị y tế giả tại Hà Nội: Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03) Công an TP Hà Nội triệt phá một ổ nhóm sản xuất, buôn bán hàng giả quy mô cực lớn do Phạm Ngọc Tiến và vợ là Đoàn Thị Nguyệt cầm đầu.Tận dụng chuyên môn dược sĩ, Tiến tự tạo công thức, mua nguyên liệu trong nước, thuê người không có chuyên môn pha chế, đóng gói thành các sản phẩm giả dưới danh nghĩa thực phẩm chức năng và thiết bị y tế nhập khẩu từ Tây Ban Nha, Pháp, Mỹ…Các đối tượng lập 17 công ty, trong đó có 6 công ty nhập khẩu để tạo vỏ bọc hợp pháp, còn lại để phân phối hàng hóa. Đồng loạt khám xét gần 20 địa điểm tại 20 tỉnh thành, thu giữ hơn 100 tấn hàng hóa giả gồm hàng chục nghìn hộp, lọ, vỉ sản phẩm cùng máy móc, khuôn ép, tem nhãn… Các sản phẩm được phân phối vào cả hiệu thuốc, bệnh viện, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân.
3. Hơn 100 tấn thực phẩm chức năng giả nhập từ Trung Quốc: Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, Bộ Công an khởi tố vụ án sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm có quy mô rất lớn, số lượng thực phẩm chức năng thu giữ lên tới trên 100 tấn. Khởi tố bắt tạm giam 5 người, trong số này có 3 giám đốc gồm: Nguyễn Năng Mạnh (Giám đốc Công ty MegaPhaco, Chủ tịch HĐQT Công ty MEDIUSA); Đỗ Mạnh Hoàng (Giám đốc Công ty MediPhar) và Khúc Minh Vũ (Giám đốc Công ty Việt Đức). Từ năm 2016, nhóm này đã điều hành nhiều công ty để sản xuất thực phẩm chức năng giả, dán nhãn “nhập khẩu từ châu Âu, Mỹ”, nhưng thực tế nguyên liệu phần lớn đến từ Trung Quốc. Đường dây này sản xuất hơn 900 nhãn hiệu thực phẩm bảo vệ sức khỏe, chủ yếu nhắm vào người cao tuổi, phụ nữ mang thai và trẻ em. Doanh thu của một công ty trong hệ thống đã vượt 800 tỷ đồng từ năm 2021. Công an xác định nhóm đối tượng chủ yếu là trình dược viên, bán hàng qua hệ thống chợ thuốc và còn gia công cho nhiều đơn vị khác.
4. Phát hiện 70.000 lít dầu ăn và hàng chục tấn gia vị giả ở Phú Thọ: Ngày 26/4/2025, Công an tỉnh Phú Thọ bất ngờ kiểm tra Công ty Famimoto Việt Nam tại khu công nghiệp Thụy Vân, TP. Việt Trì, phát hiện một cơ sở sản xuất thực phẩm và gia vị giả với quy mô lớn. Tại hiện trường, lực lượng chức năng thu giữ hơn 71.000 lít dầu ăn giả, 40 tấn mì chính, 22 tấn hạt nêm, 9 tấn bột canh cùng nhiều phụ gia, hương liệu không rõ nguồn gốc. Dầu ăn giả được sản xuất từ nguyên liệu kém chất lượng, không đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm; còn các loại gia vị chứa phụ gia không được kiểm định.
5. Đường dây thuốc giả quy mô lớn bị bóc gỡ tại Thanh Hóa: Ngày 18/4/2025, Công an tỉnh Thanh Hóa đã triệt phá một đường dây sản xuất và buôn bán thuốc giả quy mô lớn do Nguyễn Tiến Đạt cầm đầu, gây chấn động dư luận. Đường dây này đã hoạt động trong suốt 4 năm, sản xuất và phân phối một lượng lớn thuốc giả đến nhiều tỉnh thành trên cả nước, thu lợi bất chính gần 200 tỷ đồng. Các loại thuốc giả bị thu giữ bao gồm nhiều nhãn hiệu quen thuộc như Tetracycline, Clorocid, Neo-Codion, cùng hàng loạt thuốc xương khớp được quảng cáo là hàng nhập khẩu từ Hong Kong, Malaysia, Singapore: bao gồm 2.285 hộp thuốc bổ tỳ tăng lực nhân sâm nhung hươu đông trùng hạ thảo, 1.923 hộp Viên Giáo Sư (thường gọi là “xương khớp xanh”), và 5.172 hộp Mujarhabat Kapsul (cũng được gọi là “xương khớp xanh”).
6. Gần 600 nhãn hiệu sữa giả bị phát hiện tại Hà Nội: Ngày 11/4/2025, Bộ Công an triệt phá một đường dây sản xuất sữa bột giả với quy mô lớn, hoạt động dưới vỏ bọc của hai công ty: Rance Pharma và Hacofood Group. Các sản phẩm sữa giả được quảng cáo là dành cho những đối tượng đặc biệt như người tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, trẻ thiếu tháng và phụ nữ mang thai, với thành phần công bố chứa các chất cao cấp như chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột macca và bột óc chó. Tuy nhiên, kết quả giám định cho thấy tất cả đều là sản phẩm thông thường, không hề chứa thành phần cao cấp như cam kết. CQĐT đã xác định có 12 sản phẩm thực phẩm, dinh dưỡng (sữa dạng bột), có chỉ tiêu chất lượng một số chất chính chỉ đạt dưới 70% so với mức công bố, được xác định là hàng giả; đang tiếp tục điều tra, làm rõ đối với 72 sản phẩm còn lại. Đến nay, nhóm này đã sản xuất tới 573 nhãn hiệu sữa bột các loại, hướng đến đối tượng tiêu dùng là người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, thiếu tháng và phụ nữ mang thai.
7. Kẹo rau củ Kera: Được tung hô như một giải pháp thay thế rau củ, nổi bật nhờ sự quảng bá của loạt nhân vật có sức ảnh hưởng như Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục và Hoa hậu Thùy Tiên. Tuy nhiên, ngày 3/4/2025, Bộ Công an đã khởi tố vụ án “Sản xuất hàng giả là thực phẩm” và “Lừa dối khách hàng” liên quan đến Công ty CP Tập đoàn Chị Em Rọt (CER Group) và Công ty CP Asia Life, đơn vị sản xuất kẹo Kera. Qua điều tra cho thấy, hàm lượng bột rau thực tế chỉ từ 0,61–0,75%, hoàn toàn trái ngược với mức 28% được công bố. Ngoài ra, kẹo còn chứa tới 33,4% sorbitol, chất nhuận tràng không hề ghi nhãn. Hơn 135.000 hộp kẹo đã được bán ra chỉ trong 4 tháng từ tháng 12/2024 đến tháng 3/2025, thu về hàng chục tỷ đồng.
Như vậy qua 7 vụ việc trên, cho thấy hành vi sản xuất kinh doanh hàng giả:
1. Trước hết là ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người tiêu dùng: Hàng giả, đặc biệt là các sản phẩm liên quan trực tiếp đến sức khỏe, tiềm ẩn vô số rủi ro:
- Nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng: Thuốc giả không chứa đủ hoặc không chứa hoạt chất, thậm chí chứa các chất độc hại, có thể dẫn đến việc điều trị không hiệu quả, bệnh nặng hơn, sốc phản vệ hoặc tử vong. Sữa giả, thực phẩm chức năng giả thường được sản xuất trong điều kiện mất vệ sinh, sử dụng nguyên liệu kém chất lượng, nhiễm khuẩn, hoặc chứa các hóa chất độc hại, gây ngộ độc cấp tính, suy dinh dưỡng, tổn thương nội tạng lâu dài, hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em.
- Mất cơ hội điều trị: Người bệnh sử dụng thuốc giả sẽ bỏ lỡ "thời gian vàng" để điều trị bệnh, khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn và khó chữa trị hơn.
- Tổn thương sức khỏe lâu dài: Việc tiếp xúc thường xuyên với các thành phần độc hại trong hàng giả có thể gây ra các bệnh mãn tính như ung thư, suy gan, suy thận, hoặc các vấn đề về hệ thần kinh.
- Mất niềm tin vào y tế: Khi người tiêu dùng bị ảnh hưởng bởi hàng giả, họ sẽ mất niềm tin vào chất lượng sản phẩm và dịch vụ y tế, gây khó khăn cho việc phòng ngừa và điều trị bệnh trong tương lai.
2. Hàng giả tác động tiêu cực đến kinh tế xã hội: Vấn nạn hàng giả không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn gây ra những hệ lụy sâu rộng cho toàn xã hội:
- Thiệt hại kinh tế cho doanh nghiệp chân chính: Các doanh nghiệp sản xuất hàng thật, chất lượng cao phải đối mặt với sự cạnh tranh không lành mạnh từ hàng giả, dẫn đến giảm doanh thu, mất thị phần, thậm chí phá sản. Điều này làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước từ thuế, ảnh hưởng đến đầu tư và phát triển.
- Gây thất thu ngân sách nhà nước: Hàng giả thường được sản xuất và buôn bán trái phép, không đóng thuế, làm thất thoát một lượng lớn nguồn thu của nhà nước, ảnh hưởng đến khả năng đầu tư vào cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục.
Chống hàng giả là một cuộc chiến lâu dài và đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội. Chỉ khi có sự phối hợp đồng bộ và quyết liệt từ Chính phủ, doanh nghiệp và người tiêu dùng, chúng ta mới có thể đẩy lùi vấn nạn này, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và xây dựng một nền kinh tế minh bạch, bền vững.
- Mất uy tín quốc gia: Khi hàng giả tràn lan trên thị trường, đặc biệt là các sản phẩm xuất khẩu, sẽ làm giảm uy tín của quốc gia trên trường quốc tế, ảnh hưởng đến thương mại và du lịch.
- Phá vỡ trật tự thị trường: Hàng giả làm nhiễu loạn thị trường, tạo ra môi trường kinh doanh không công bằng, làm giảm động lực đổi mới và phát triển của các doanh nghiệp.
- Gia tăng tội phạm: Sản xuất và buôn bán hàng giả thường đi kèm với các hoạt động tội phạm khác như buôn lậu, rửa tiền, gây mất an ninh trật tự xã hội.
Để giải quyết triệt để vấn nạn hàng giả, cần có các giải pháp đồng bộ và quyết liệt từ nhiều phía:
- Hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường thực thi: Xây dựng và bổ sung các quy định pháp luật chặt chẽ hơn: Tăng nặng mức phạt đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, đặc biệt là các sản phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát: Các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ để thường xuyên kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng giả. Nâng cao năng lực cho lực lượng chức năng: Đào tạo chuyên sâu về nhận diện hàng giả, trang bị thiết bị hiện đại để phục vụ công tác điều tra, giám định. Ứng dụng công nghệ trong chống hàng giả: Sử dụng tem chống giả công nghệ cao; Áp dụng các loại tem chống giả có mã QR, công nghệ holographic, SMS, hoặc blockchain để người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra nguồn gốc sản phẩm. Phát triển các ứng dụng di động: Giúp người tiêu dùng quét mã, truy xuất thông tin sản phẩm, cảnh báo hàng giả. Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về sản phẩm chính hang; Giúp các cơ quan quản lý và người tiêu dùng tra cứu thông tin nhanh chóng, chính xác.
- Trách nhiệm của doanh nghiệp: Nghiên cứu và áp dụng các biện pháp chống hàng giả, đầu tư vào công nghệ chống làm giả sản phẩm của mình. Phối hợp với cơ quan chức năng nhằm cung cấp thông tin, hỗ trợ điều tra khi phát hiện hàng giả mạo sản phẩm của mình. Xây dựng kênh phân phối minh bạch; Kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất và phân phối để ngăn chặn hàng giả trà trộn vào hệ thống.
- Nâng cao nhận thức và vai trò của người tiêu dùng: Tuyên truyền, giáo dục sâu rộng: Nâng cao hiểu biết của người dân về tác hại của hàng giả, cách nhận biết hàng giả, và khuyến khích báo cáo khi phát hiện vi phạm. Khuyến khích người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng: Ưu tiên mua hàng tại các địa điểm uy tín, có hóa đơn, chứng từ đầy đủ. Phát huy vai trò của các Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng từ TW đến tỉnh, thành phố để hỗ trợ người dân trong việc tố cáo, đòi bồi thường khi quyền lợi bị xâm phạm bởi hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng ./.
Phạm Hữu Chiến
Nguyên Chủ tịch Hội BVQLNTD tỉnh Hòa Bình
Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)
.png)
.png)
.jpg)
.jpg)
Danh sách bình luận