Bộ Công Thương tăng cường giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo, ổn định thị trường trong nước

Bộ trưởng Bộ Công Thương vừa ban hành Công điện số 7142/CĐ-BCT ngày 20/9/2025 về tăng cường thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo, ổn định thị trường trong nước.

Công điện nêu rõ, để đảm bảo nguyên tắc, mục tiêu điều hành xuất khẩu gạo, thúc đẩy xuất khẩu gạo, ổn định thị trường trong nước; đảm bảo hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu gạo lành mạnh, minh bạch, phản ứng linh hoạt, kịp thời trong tình hình thị trường có nhiều biến động, hướng đến phát triển ngành lúa gạo bền vững, hiệu quả; đồng thời triển khai thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 160/CĐ-TTg ngày 09/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và ổn định thị trường gạo, Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu các đơn vị liên quan thuộc Bộ Công Thương, Sở Công Thương các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, Hiệp hội Lương thực Việt Nam và thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo thực hiện nghiêm Công điện số 160/CD-TTg ngày 09/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ và các Chỉ thị, Công điện, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành về thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu gạo, đồng thời, tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp cụ thể sau đây:

Thúc đẩy xuất khẩu gạo tại các thị trường còn nhiều dư địa

Vụ Chính sách thương mại đa biên nghiên cứu, bổ sung mặt hàng gạo vào lộ trình nghiên cứu ngành hàng thực hiện trong giai đoạn năm 2026 (giai đoạn đầu tiên) của Đề án Hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các FTA.

Đồng thời, thúc đẩy đàm phán với Liên minh châu Âu (EU), Vương quốc Anh để sửa đổi danh sách các loại gạo thơm được hưởng cam kết về hạn ngạch thuế quan theo Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA), Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Vương quốc Anh (UKVFTA); cũng như tận dụng lượng hạn ngạch bổ sung đối với mặt hàng gạo đến năm 2030 theo cam kết của Vương quốc Anh dành cho Việt Nam khi gia nhập Hiệp định CPTPP.

Vụ Phát triển thị trường nước ngoài chỉ đạo Thương vụ Việt Nam tại các nước tăng cường nắm bắt, đánh giá kịp thời các cảnh báo, các thay đổi về cơ chế chính sách nhập khẩu gạo của nước sở tại và thông tin đến Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài và cơ quan liên quan để điều tiết hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu gạo, bảo đảm phù hợp, hiệu quả, bảo vệ lợi ích của thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo.

Rà soát tình hình ký kết Biên bản ghi nhớ về thương mại gạo với các quốc gia và vùng lãnh thổ; phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Chính sách thương mại đa biên đề xuất nội dung ký kết MOU với các nước trong hoạt động song phương, đa phương nhằm thúc đẩy xuất khẩu gạo tại các thị trường còn nhiều dư địa với các phân khúc sản phẩm của Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu Vụ Phát triển thị trường nước ngoài phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Chính sách thương mại đa biên đề xuất nội dung ký kết MOU với các nước trong hoạt động song phương, đa phương nhằm thúc đẩy xuất khẩu gạo tại các thị trường còn nhiều dư địa với các phân khúc sản phẩm của Việt Nam

Cục Xúc tiến thương mại phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, hệ thống Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài và các cơ quan, tổ chức liên quan đẩy mạnh hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm gạo của Việt Nam đến các nhà phân phối trong và ngoài nước.

Xem xét, bố trí nguồn kinh phí cho chương trình xúc tiến thương mại đối với mặt hàng gạo trong nguồn kinh phí Chương trình Quốc gia về xúc tiến thương mại theo quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP ngày 15/8/2018 của Chính phủ về kinh doanh xuất khẩu gạo và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP ngày 01/01/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 107/2018/NĐ-CP để kịp thời triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, kết hợp giữa hình thức truyền thống và trực tuyến nhằm duy trì, tiếp tục củng cố các thị trường truyền thống và phát triển thị trường mới, tiềm năng, các thị trường FTA.

Bên cạnh đó, phổ biến thông tin, hỗ trợ, hướng dẫn Hiệp hội Lương thực Việt Nam, các tổ chức xúc tiến thương mại Chính phủ, phi Chính phủ có liên quan đề xuất đề án cấp quốc gia về xúc tiến thương mại, kết hợp giữa hình thức truyền thống và trực tuyến, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại sản phẩm gạo nhằm duy trì, củng cố các thị trường truyền thống và phát triển thị trường mới, tiềm năng, các thị trường FTA.

Theo dõi sát tình hình, kịp thời đề xuất các biện pháp thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo

Cục Xuất nhập khẩu tiếp tục chủ trì, đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện “Chiến lược phát triển thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam đến năm 2030” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 583/QĐ-TTg ngày 26/5/2023 và các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tại các Chỉ thị, Công điện về thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu gạo.

Chủ trì, phối hợp với Vụ Pháp chế và các đơn vị có liên quan xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 107/2018/NĐ-CP và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP theo chỉ đạo tại các Chỉ thị, Công điện, văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Phối hợp với Vụ Phát triển thị trường nước ngoài theo dõi sát thị trường, thương mại gạo thế giới, động thái cơ chế chính sách của các nước xuất khẩu, nhập khẩu cũng như diễn biến tình hình thị trường truyền thống, trọng điểm để kịp thời báo cáo Lãnh đạo Bộ và thông tin đến các Cục, Vụ, ngành, Hiệp hội Lương thực Việt Nam, Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam và thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo để chủ động điều tiết hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu gạo, đảm bảo phù hợp, hiệu quả.

Cùng với đó, chủ trì, phối hợp với Cục Xúc tiến thương mại, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Thương vụ, Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại các quốc gia, vùng lãnh thổ linh hoạt tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại kết hợp giữa hình thức truyền thống và trực tuyến nhằm duy trì, tiếp tục củng cố các thị trường xuất khẩu gạo truyền thống, phát triển các thị trường mới, tiềm năng, các thị trường FTA; khai thác các thị trường ngách với chủng loại gạo thơm, gạo chất lượng cao như: EU, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, khu vực Bắc Mỹ,... nhằm đa dạng hóa thị trường, giảm dần phụ thuộc vào các quốc gia nhập khẩu truyền thống.

Tiếp tục đôn đốc Sở Công Thương địa phương, Hiệp hội Lương thực Việt Nam và các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo thực hiện nghiêm túc các quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP, Nghị định số 01/2025/NĐ-CP và các văn bản chỉ đạo của Bộ Công Thương về việc thực hiện quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo.

Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước theo dõi sát tình hình thị trường trong nước, chủ động chỉ đạo Sở Công Thương địa phương kịp thời đề xuất các biện pháp thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo trong nước, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ứng phó kịp thời với những biến động bất thường, tránh tình trạng ép giá, cạnh tranh không lành mạnh nhằm ổn định thị trường nội địa.

Đẩy mạnh thực hiện chương trình đưa mặt hàng gạo vào chuỗi hệ thống bán buôn, bán lẻ trong nước trong khuôn khổ Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.

Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường đối với mặt hàng gạo, chủ động phối hợp với các cơ quan, lực lượng chức năng ở trung ương, địa phương để kiểm tra, xử lý các hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chất lượng, đo lường, giá, an toàn thực phẩm, gian lận thương mại và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia và Cục Phòng vệ thương mại tích cực phối hợp với các tổ chức, cơ quan liên quan để kiểm soát chặt chẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh xuất khẩu gạo theo chức năng, nhiệm vụ được giao và quy định của pháp luật về cạnh tranh và pháp luật về phòng vệ thương mại, bảo vệ người tiêu dùng.

Vụ Pháp chế tiếp tục phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 107/2018/NĐ-CP và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP theo chỉ đạo tại các Chỉ thị, Công điện, văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Các đơn vị thuộc Bộ có liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được phân công chủ động phối hợp thực hiện tốt các nhiệm vụ nêu trên.

Thực hiện các chủ trương, chính sách về kinh doanh xuất khẩu gạo

Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đề nghị Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tại địa phương theo dõi sát tình hình thị trường, kịp thời đề xuất các biện pháp thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo trong nước, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ứng phó kịp thời với những biến động bất thường, tránh tình trạng ép giá, cạnh tranh không lành mạnh nhằm ổn định thị trường nội địa.

Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường địa phương tổ chức sản xuất theo nhu cầu thị trường, tuyên truyền người nông dân sử dụng giống lúa chất lượng và có giá trị cao, các giống lúa đặc sản, giảm sử dụng giống lúa chất lượng thấp, giảm áp lực tiêu thụ thóc, gạo hàng hóa; hỗ trợ doanh nghiệp trong thu mua, vận chuyển lúa gạo hàng hóa đảm bảo chất lượng lúa gạo hàng hóa.

Đồng thời, đôn đốc các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo trên địa bàn nghiêm túc thực hiện trách nhiệm quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP và các văn bản chỉ đạo của Bộ Công Thương về thực hiện quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo.

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan quản lý tại địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đề nghị Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đôn đốc các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo trên địa bàn nghiêm túc thực hiện trách nhiệm quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP và các văn bản chỉ đạo của Bộ Công Thương về thực hiện quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo

Hiệp hội Lương thực Việt Nam và Hiệp hội ngành hàng Lúa gạo Việt Nam quán triệt đến hội viên Hiệp hội nghiêm túc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP và các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương về thực hiện quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo; đồng thời, chấp hành tốt các quy định, cơ chế chính sách của nước nhập khẩu để không xảy ra những sự cố đáng tiếc trong các hoạt động xuất khẩu gạo vào các thị trường.

Tiếp tục duy trì, cập nhật thông tin về tình hình cung cầu gạo, thị trường gạo trong nước và thế giới, giá cả và dự báo thương mại gạo, thông tin về xuất khẩu và tiêu thụ thóc, gạo trên trang điện tử của Hiệp hội, cung cấp thông tin hỗ trợ doanh nghiệp hội viên trong các hoạt động xuất khẩu gạo vào các thị trường nhất là các thị trường tiềm năng, thị trường đang có những thay đổi bất thường cho các doanh nghiệp hội viên.

Xây dựng và triển khai hiệu quả các đề án chương trình xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm gạo được phê duyệt, kết hợp giữa hình thức truyền thống và trực tiếp nhằm duy trì, củng cố các thị trường; hỗ trợ, điều phối các thương nhân tiếp cận phù hợp đối với từng thị trường, góp phần thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo của Việt Nam.

Nghiêm túc thực hiện trách nhiệm của Hiệp hội theo quy định của Nghị định số 107/2018/NĐ-CP về diễn biến tình hình giá thóc, gạo trong nước, giá gạo xuất khẩu; lượng gạo tồn kho của hội viên Hiệp hội.

Hướng dẫn hội viên Hiệp hội nâng cao năng lực thị trường chủ động giao dịch, đàm phán, ký kết hợp đồng xuất khẩu và nâng cao hiệu quả xuất khẩu.

Các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo nghiêm túc thực hiện trách nhiệm về: mua thóc, gạo hàng hóa xuất khẩu; đảm bảo chất lượng thóc, gạo hàng hóa xuất khẩu; dự trữ lưu thông; chế độ báo cáo; phát triển thị trường theo quy định tại Nghị định số 107/2018/NĐ-CP và Nghị định số 01/2025/NĐ-CP;

Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh mua vào, tạm trữ lúa gạo để chuẩn bị cho các hợp đồng đã ký, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng cung cấp khi các đối tác nhập khẩu mua lại.

Chủ động theo dõi tình hình thương mại gạo thế giới, động thái của các nước xuất khẩu, nhu cầu tiêu thụ của các nước nhập khẩu, kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp để tiếp tục khai thác tốt các thị trường truyền thống, đồng thời đẩy mạnh tìm kiếm và tiếp cận, khai thác các thị trường mới còn nhiều tiềm năng (châu Phi, Bangladesh, Senegal, Trung Đông, Trung Quốc, Tây Á, Nam Á …) nhất là các thị trường mà Chính phủ và các Bộ, ngành chức năng đã ký kết hợp tác về thương mại gạo.

Xây dựng kế hoạch cụ thể từng bước nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh; xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, nhân viên làm nghiệp vụ xuất nhập khẩu, công tác thị trường, marketing theo hướng chuyên nghiệp; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng nắm bắt, khai thác thông tin thị trường, đàm phán, ký kết hợp đồng, xử lý tranh chấp thương mại.

Tập trung duy trì chất lượng sản phẩm hàng hóa, tiếp tục nghiên cứu thị trường và đáp ứng tối đa các tiêu chuẩn mà nước nhập khẩu đưa ra; đồng thời coi trọng việc xây dựng, củng cố và quảng bá thương hiệu gạo Việt Nam trong các thị trường xuất khẩu. Chú trọng đa dạng hóa các chủng loại hàng hóa, các thị trường ngách và thị trường có yêu cầu cao.

Nguồn: Tạp chí Công thương

Danh sách bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)

Bình luận (*)

Tên (*)

Email (*)

Số điện thoại (*)