Hãy chủ động phòng, chống tác hại của thuốc lá
Hãy chủ động phòng, chống tác hại của thuốc lá
Trong bất kỳ thời đại nào, sức khỏe luôn là tài sản quý giá nhất của mỗi con người và cũng là nền tảng cho sự phát triển của xã hội. Thế nhưng, cùng với tốc độ đô thị hóa và nhịp sống hiện đại, những yếu tố nguy cơ đối với sức khỏe ngày càng gia tăng, trong đó nổi bật nhất là tình trạng sử dụng thuốc lá. Không chỉ gây ra hàng loạt căn bệnh hiểm nghèo, thuốc lá còn làm suy giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế và môi trường, để lại những hệ lụy nặng nề cho toàn xã hội. Ở Việt Nam, tỷ lệ người hút thuốc vẫn còn ở mức cao, trải rộng ở nhiều nhóm tuổi – từ thanh thiếu niên đến người trưởng thành. Do đó, phòng, chống tác hại của thuốc lá đang trở thành nhiệm vụ cấp bách, đòi hỏi sự tham gia và hành động của mỗi người dân.
Thuốc lá và những hiểm họa đối với sức khỏe con người
Nhiều nghiên cứu y học đã chứng minh: trong khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, trong số đó có khoảng 70 chất là tác nhân gây ung thư. Khi hút thuốc, người sử dụng trực tiếp đưa vào cơ thể nhiều chất độc như nicotin – chất gây nghiện mạnh, hắc ín – nguyên nhân gây ung thư phổi, cùng hàng loạt các hợp chất gây tổn thương hệ hô hấp, tim mạch và hệ sinh sản.
Người hút thuốc phải đối diện với nguy cơ cao mắc các bệnh như ung thư phổi, ung thư vòm họng, bệnh tim mạch, đột quỵ, viêm phế quản mãn tính, bệnh phổi tắc nghẽn (COPD)… Đặc biệt, thống kê cho thấy hút thuốc có thể làm giảm tuổi thọ từ 10 đến 15 năm, đồng thời phá hủy sức khỏe trong thời gian dài trước khi gây tử vong.
Điều đáng nói là tác hại của thuốc lá không chỉ dừng lại ở người hút trực tiếp. Khói thuốc thụ động – phát sinh từ đầu điếu thuốc và hơi thở của người hút – được xem là nguyên nhân của hàng loạt bệnh nguy hiểm ở người vô tội. Một người dù không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc cũng có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, viêm đường hô hấp, thậm chí ung thư giống như người hút. Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc dễ bị viêm phổi, hen suyễn, viêm tai giữa, chậm phát triển nhận thức; phụ nữ mang thai hít khói thuốc có nguy cơ cao sinh con nhẹ cân, sảy thai hoặc thai nhi bị dị tật.
Có thể nói, thuốc lá không chỉ là mối hiểm họa cá nhân, mà còn là nguyên nhân gây ra “cái chết thầm lặng” cho những người xung quanh, nhất là trẻ em – nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất trong xã hội.
Gánh nặng kinh tế – xã hội từ thói quen hút thuốc
Bên cạnh tác động tiêu cực đến sức khỏe, thuốc lá còn gây tổn thất nặng nề về kinh tế. Một người hút thuốc mỗi ngày phải tiêu tốn một khoản tiền cố định, tưởng nhỏ nhưng khi cộng dồn theo tháng, theo năm trở thành con số đáng kể. Nếu khoản tiền này được sử dụng cho những mục tiêu thiết thực hơn như chăm sóc con cái, cải thiện dinh dưỡng hay phát triển kinh tế gia đình, chắc chắn sẽ mang lại nhiều giá trị hơn.
Không chỉ dừng ở chi phí mua thuốc, các bệnh do thuốc lá gây ra khiến người hút phải chi trả thêm những khoản tiền lớn cho việc khám và điều trị. Đối với nhiều gia đình, đây thực sự là gánh nặng, thậm chí đẩy họ vào hoàn cảnh khó khăn. Trên phạm vi quốc gia, chi phí y tế dành cho điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá chiếm một phần lớn trong ngân sách, làm giảm nguồn lực dành cho các lĩnh vực quan trọng khác.
Ngành sản xuất thuốc lá cũng góp phần gây ô nhiễm môi trường, làm thoái hóa đất nông nghiệp, đe dọa đa dạng sinh học. Sự giảm năng suất lao động do bệnh tật và ảnh hưởng của khói thuốc càng làm tăng thêm thiệt hại kinh tế – xã hội mà thuốc lá gây ra.
Những nỗ lực của Nhà nước và cộng đồng
Trước những tác động nghiêm trọng của thuốc lá, Nhà nước ta đã sớm nhận thức và triển khai nhiều giải pháp nhằm hạn chế tình trạng sử dụng thuốc lá trong cộng đồng. Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá ra đời là cơ sở pháp lý quan trọng, quy định rõ các hành vi bị cấm, quyền và nghĩa vụ của công dân, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong việc xây dựng môi trường không khói thuốc.
Nhiều chương trình truyền thông, chiến dịch nâng cao nhận thức đã được tổ chức rộng rãi tại trường học, bệnh viện, cơ quan, doanh nghiệp. Các mô hình “nơi làm việc không khói thuốc”, “bệnh viện không khói thuốc”, “trường học không khói thuốc” được nhân rộng và mang lại hiệu quả thiết thực. Các tổ chức xã hội, đoàn thể cũng tích cực tham gia vận động, tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.
Tuy nhiên, để việc phòng, chống tác hại của thuốc lá thực sự bền vững, không thể chỉ trông chờ vào các văn bản pháp luật hay hoạt động của cơ quan chức năng. Quan trọng hơn cả là ý thức tự giác của mỗi cá nhân, của từng gia đình và tập thể trong việc bảo vệ sức khỏe và xây dựng môi trường sống lành mạnh.
Chủ động phòng ngừa – bắt đầu từ mỗi người
Phòng, chống tác hại của thuốc lá là trách nhiệm và nghĩa vụ của tất cả mọi người. Người đang hút thuốc cần dũng cảm và quyết tâm từ bỏ. Việc cai thuốc không chỉ giúp cải thiện sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn bảo vệ những người thân yêu khỏi tác hại của khói thuốc. Đối với những người chưa từng hút thuốc, hãy kiên quyết nói không với thuốc lá, dù chỉ là một lần thử.
Mỗi gia đình cần xây dựng thói quen sống lành mạnh, nhắc nhở nhau không hút thuốc trong nhà, không để trẻ em và phụ nữ tiếp xúc với khói thuốc. Cộng đồng cần cùng nhau tạo nên môi trường không khói thuốc tại khu dân cư, trường học, cơ quan, khu vui chơi, nhà hàng, phương tiện công cộng. Những hành động tưởng chừng nhỏ như nhắc bạn bè dập tắt điếu thuốc, không hút tại nơi quy định hay treo biển “Cấm hút thuốc” cũng góp phần quan trọng vào việc giảm tác hại thuốc lá trong xã hội.
Hãy thử hình dung một xã hội mà mỗi người đều trân trọng sức khỏe của mình và của người khác: không còn trẻ em phải sống chung với khói thuốc, không còn những ca bệnh hiểm nghèo do thuốc lá gây ra. Đó chắc chắn sẽ là một xã hội khỏe mạnh, nhân văn và hạnh phúc hơn.
Kết luận: Thuốc lá là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng, là gánh nặng đối với kinh tế và là rào cản đối với sự phát triển bền vững của đất nước. Phòng, chống tác hại của thuốc lá không chỉ là nhiệm vụ của ngành y tế mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội.
Vì sức khỏe của bản thân, vì hạnh phúc của gia đình và vì tương lai của cộng đồng, hãy chủ động nói không với thuốc lá ngay từ hôm nay. Một hơi thuốc lá có thể gây hại cho bạn và những người thân yêu; một quyết định từ bỏ thuốc lá có thể đem lại cả một cuộc đời khỏe mạnh.
Vì một Việt Nam văn minh - khỏe mạnh - không khói thuốc, hãy cùng hành động!
Phạm Minh Đức
Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)
.jpg)
.jpg)
Danh sách bình luận