Sống không khói thuốc – sống năng động và khỏe mạnh
Sống không khói thuốc – sống năng động và khỏe mạnh

Trong cuộc sống hiện đại, khi nhịp sống ngày càng gấp gáp, khi những lo toan, căng thẳng bủa vây con người trong guồng quay công việc và học tập, nhiều người vẫn tìm đến điếu thuốc như một cách “giải tỏa” quen thuộc. Thế nhưng, ít ai dừng lại để nghĩ rằng, mỗi làn khói bay lên ấy không chỉ mang theo vị đắng của thuốc lá, mà còn cuốn theo sức khỏe, tuổi thọ và cả hạnh phúc của biết bao con người. Bởi lẽ, thuốc lá – dù dưới bất kỳ hình thức nào – vẫn luôn là kẻ thù thầm lặng nhưng khốc liệt của sức khỏe cộng đồng. Chính vì vậy, việc tuyên truyền, cổ động và hành động phòng, chống tác hại thuốc lá năm 2025 không chỉ là nhiệm vụ của các cơ quan chức năng, mà còn là trách nhiệm, là ý thức và là hành động thiết thực của mỗi người Việt Nam yêu thương cuộc sống.
Thực tế hiện nay cho thấy, mặc dù nhận thức xã hội về tác hại của thuốc lá đã được nâng cao, nhưng tỷ lệ người hút thuốc ở nước ta vẫn còn cao, đặc biệt là trong nhóm nam giới trưởng thành. Ở nhiều gia đình, khói thuốc vẫn len lỏi trong từng bữa cơm, từng căn phòng nhỏ, từng quán cà phê, quán nhậu, nơi công cộng. Nguy hiểm hơn, trong những năm gần đây, các loại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng – những sản phẩm được quảng bá là “an toàn hơn”, “ít độc hại hơn” – đang âm thầm len lỏi vào giới trẻ. Với thiết kế hiện đại, hương vị hấp dẫn và cách sử dụng tinh vi, thuốc lá thế hệ mới đang trở thành cánh cửa mở ra một hình thức nghiện nicotine mới, khiến công tác phòng, chống tác hại thuốc lá càng trở nên phức tạp và cấp bách hơn bao giờ hết.
Điều đáng buồn là nhiều người vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tác hại thực sự của thuốc lá. Họ nghĩ rằng một hai điếu chẳng ảnh hưởng gì, rằng khói thuốc chỉ “làm cay mắt” chứ không gây nguy hiểm. Nhưng sự thật khoa học đã chứng minh: trong khói thuốc có hơn 7.000 loại hóa chất, trong đó có ít nhất 70 chất gây ung thư. Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh hiểm nghèo như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm đường hô hấp và nhiều căn bệnh khác. Người hút thuốc trực tiếp đã chịu thiệt hại lớn, nhưng người hít phải khói thuốc thụ động – những người vợ, đứa con, cha mẹ già trong cùng mái nhà – còn chịu hậu quả nặng nề hơn. Họ không hề hút, nhưng vẫn mắc bệnh như người hút. Trẻ nhỏ sống trong môi trường có khói thuốc thường bị viêm phổi, hen suyễn, viêm tai giữa, thậm chí giảm khả năng phát triển thể chất. Phụ nữ mang thai hít khói thuốc có nguy cơ sinh con nhẹ cân, sinh non hoặc con bị dị tật bẩm sinh. Và thế là, chỉ vì thói quen của một người mà cả gia đình phải gánh chịu hậu quả.
Không chỉ tàn phá sức khỏe, thuốc lá còn hủy hoại cả kinh tế và môi trường. Theo các nghiên cứu, số tiền người Việt Nam chi cho thuốc lá mỗi năm có thể lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng – một con số đủ để xây hàng trăm bệnh viện, trường học. Chi phí điều trị bệnh do thuốc lá gây ra còn cao gấp nhiều lần con số ấy. Còn môi trường thì bị ô nhiễm bởi hàng triệu đầu mẩu thuốc vứt ra mỗi ngày, làm bẩn đất, nước, không khí, gây hại cho động vật và cảnh quan đô thị. Đó là những tổn thất không thể đong đếm hết được bằng tiền.
Tại sao thuốc lá vẫn tồn tại và lan rộng, dù ai cũng biết nó có hại? Câu trả lời nằm ở thói quen và sự thiếu quyết tâm. Nhiều người hút thuốc vì bắt đầu từ sự tò mò, vì muốn thể hiện bản lĩnh, vì bạn bè rủ rê, vì áp lực cuộc sống hoặc đơn giản chỉ vì “nghiện rồi, bỏ không nổi”. Họ chưa hiểu rằng mỗi điếu thuốc là một liều thuốc độc ngấm dần vào cơ thể. Nhiều người trẻ tuổi lại bị lôi kéo bởi những quảng cáo hoa mỹ về thuốc lá điện tử – những sản phẩm được tô vẽ như “sang trọng”, “an toàn”, “thời thượng”, nhưng thực chất chỉ là chiếc bẫy được bọc bằng vỏ bọc công nghệ. Khi đã nghiện, việc cai thuốc trở nên vô cùng khó khăn, đòi hỏi ý chí mạnh mẽ và sự hỗ trợ từ gia đình, xã hội.
Năm 2025 là năm mà các cơ quan y tế Việt Nam đặt mục tiêu nâng cao mạnh mẽ hiệu quả tuyên truyền phòng, chống tác hại thuốc lá. Các chiến dịch được triển khai rộng rãi hơn, đổi mới phương thức truyền thông, hướng tới giới trẻ, học sinh – sinh viên và người lao động. Mục tiêu không chỉ là giảm số người hút, mà còn là tạo ra một môi trường sống lành mạnh, nơi khói thuốc không còn là điều “bình thường” trong mắt mọi người. Để đạt được điều đó, mỗi chúng ta cần bắt đầu từ chính bản thân mình.
Người đang hút thuốc cần can đảm thừa nhận rằng mình đang bị thuốc lá điều khiển, và phải dũng cảm nói “dừng lại”. Cai thuốc không hề dễ, nhưng không bao giờ là quá muộn. Hiện nay, nhiều trung tâm y tế đã có các chương trình tư vấn, hỗ trợ cai nghiện thuốc lá miễn phí. Bằng sự kiên trì, quyết tâm và sự đồng hành của người thân, ai cũng có thể vượt qua được cơn nghiện. Gia đình cần trở thành nơi bảo vệ, không phải nơi dung túng cho khói thuốc. Một ngôi nhà không khói thuốc không chỉ sạch hơn, mà còn ấm hơn, hạnh phúc hơn. Mỗi người cha hãy nhớ rằng, tấm gương của mình có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến con cái hơn bất cứ lời khuyên nào.
Trong trường học, việc tuyên truyền, giáo dục học sinh về tác hại của thuốc lá cần được thực hiện thường xuyên và sáng tạo. Những buổi sinh hoạt chủ đề, hội thi vẽ tranh, viết cảm nhận, sân khấu hóa, hoặc chia sẻ câu chuyện thật về người đã từng nghiện thuốc sẽ giúp các em hiểu rõ hơn rằng thuốc lá không phải là “thú vui”, mà là con đường ngắn nhất dẫn đến bệnh tật. Giới trẻ – với sức sáng tạo và khả năng lan tỏa trên mạng xã hội – chính là lực lượng quan trọng để truyền đi thông điệp “Sống không khói thuốc – sống năng động và khỏe mạnh”.
Ở nơi làm việc, các cơ quan, đơn vị, xí nghiệp cần thực hiện nghiêm quy định “nơi làm việc không khói thuốc”. Những tấm biển “Cấm hút thuốc”, “Vì sức khỏe cộng đồng – xin đừng hút thuốc” không chỉ mang ý nghĩa nhắc nhở, mà còn thể hiện trách nhiệm tập thể với sức khỏe chung. Môi trường công sở trong lành giúp mọi người làm việc hiệu quả hơn, giảm căng thẳng và tăng tinh thần gắn bó.
Từ góc độ xã hội, các cơ quan quản lý cần tiếp tục siết chặt việc buôn bán, quảng cáo và sử dụng thuốc lá, đặc biệt là các sản phẩm mới như thuốc lá điện tử. Cần tăng thuế, tăng giá bán, tăng chế tài xử phạt đối với hành vi hút thuốc nơi công cộng. Đồng thời, cần mở rộng hệ thống truyền thông, lan tỏa thông điệp qua các phương tiện đại chúng, mạng xã hội, pano, áp phích, các chương trình truyền hình và nền tảng trực tuyến. Bởi khi thông điệp “không khói thuốc” được nhắc đi nhắc lại đủ nhiều, nó sẽ trở thành thói quen văn hóa của xã hội – giống như việc đội mũ bảo hiểm hay thắt dây an toàn khi lái xe.
Chúng ta cần nhớ rằng: không ai có thể làm thay ai việc bảo vệ sức khỏe của chính mình. Một điếu thuốc tưởng như nhỏ bé, nhưng có thể lấy đi cả một đời khỏe mạnh. Một người hút thuốc không chỉ tự hại mình, mà còn khiến những người xung quanh hít phải khói độc. Mỗi năm, hàng chục nghìn người Việt Nam tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Con số ấy không chỉ là thống kê – đó là những con người thật, những người cha, người mẹ, người bạn, đồng nghiệp, người thân của chúng ta. Và điều đau đớn nhất là nhiều cái chết ấy hoàn toàn có thể tránh được – nếu chúng ta hành động sớm hơn.
Vì thế, mỗi người hãy là một chiến sĩ trên mặt trận phòng, chống tác hại thuốc lá. Nếu bạn chưa từng hút thuốc – hãy giữ vững lập trường, đừng thử dù chỉ một lần. Nếu bạn đang hút – hãy dừng lại hôm nay, vì sức khỏe của bạn, của người thân và của cả xã hội. Nếu bạn là người đã bỏ thuốc – hãy tự hào và chia sẻ câu chuyện của mình để truyền cảm hứng cho người khác. Một lời khuyên, một hành động nhỏ cũng có thể cứu lấy một cuộc đời.
Thuốc lá không mang lại niềm vui hay sự thư giãn thật sự – nó chỉ che mờ nỗi lo trong chốc lát và để lại những nỗi đau dài lâu. Hạnh phúc thật sự là khi chúng ta hít thở trong bầu không khí trong lành, khi con trẻ cười đùa bên cha mẹ mà không sợ khói thuốc, khi mỗi buổi sáng thức dậy ta thấy khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng. Đó mới là “phong cách sống hiện đại” mà chúng ta nên hướng tới.
Phòng, chống tác hại thuốc lá không chỉ là khẩu hiệu, mà là hành động thiết thực thể hiện trách nhiệm, tình yêu và lòng nhân ái. Mỗi hơi thuốc dừng lại hôm nay là thêm một cơ hội sống khỏe cho ngày mai. Hãy để làn gió trong lành thay thế làn khói độc hại. Hãy cùng nhau xây dựng một Việt Nam khỏe mạnh, văn minh và tràn đầy sức sống – một Việt Nam không khói thuốc.
Phan Đặng Phương Thảo
Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)
Danh sách bình luận