Thuốc lá – “kẻ thù thầm lặng” đang bóp nghẹt sức khỏe cộng đồng
Thuốc lá – “kẻ thù thầm lặng” đang bóp nghẹt sức khỏe cộng đồng
Trong đời sống hiện đại, khi con người ngày càng quan tâm đến sức khỏe, đến môi trường sống trong lành và khát vọng hướng tới chất lượng cuộc sống bền vững, vẫn tồn tại một “kẻ thù thầm lặng” ngày đêm tấn công từng gia đình. Đó chính là thuốc lá – một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu có thể phòng tránh trên thế giới.
Thuốc lá – tác nhân trực tiếp của hàng loạt bệnh nguy hiểm
Không phải ngẫu nhiên mà thuốc lá được coi là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng. Hàng trăm nghiên cứu y khoa đã chỉ rõ: thuốc lá là nguyên nhân trực tiếp gây ra nhiều căn bệnh nan y như ung thư phổi, ung thư vòm họng, bệnh tim mạch, đột quỵ, phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)… Khói thuốc mang theo hơn 7.000 chất độc hóa học, trong đó có hàng trăm chất gây ung thư, thẩm thấu vào cơ thể người hút mỗi ngày và âm thầm phá hủy lá phổi, hệ tuần hoàn, não bộ.
Tác hại ấy không chỉ dừng lại ở người hút. Khói thuốc thụ động – thứ khói mà người xung quanh buộc phải hít – còn đáng sợ hơn, đặc biệt với trẻ em và phụ nữ mang thai. Nhiều em nhỏ mắc hen suyễn, viêm phổi, hoặc chậm phát triển vì phải lớn lên trong môi trường có người hút thuốc. Với phụ nữ mang thai, việc tiếp xúc khói thuốc có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, thai nhi nhẹ cân hoặc phát triển không bình thường.
Một gia đình có người hút thuốc nghĩa là cả nhà phải sống chung với nguy cơ bệnh tật, nhiều khi chỉ vì thói quen tưởng như “vô hại” của một người lớn.
Gánh nặng kinh tế – chi phí lớn cho xã hội và từng gia đình
Ít ai nghĩ rằng một điếu thuốc nhỏ lại tạo ra gánh nặng kinh tế khổng lồ. Mỗi năm, Việt Nam tiêu tốn hàng chục nghìn tỷ đồng cho việc điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá. Khoản chi này bao gồm chi phí y tế, mất sức lao động, thất thu kinh tế và cả những hệ lụy lâu dài khi bệnh nhân không thể trở lại cuộc sống bình thường.
Trong phạm vi gia đình, thuốc lá cũng âm thầm “rút cạn” ngân sách. Một người hút thuốc trung bình tốn vài trăm nghìn đến cả triệu đồng mỗi tháng. Khoản tiền ấy, nếu được dùng để mua thực phẩm dinh dưỡng, đầu tư học tập cho con hoặc dành cho một chuyến đi vui vẻ cùng gia đình, chắc chắn sẽ mang lại nhiều giá trị hơn.
Thế nhưng, người hút thuốc đôi khi không nhận ra rằng chính họ đang mua bệnh tật bằng tiền của mình, và tệ hơn, còn gián tiếp đe dọa sức khỏe người thân.
Hãy bắt đầu bằng hành động của mỗi cá nhân
Trong cuộc chiến chống tác hại thuốc lá, mỗi người dân là một “chiến binh”. Bởi sự thay đổi chỉ thực sự diễn ra khi chúng ta hành động từ những việc nhỏ nhất:
- Không hút thuốc, không thử hút dù chỉ một lần vì tò mò hay bị rủ rê.
- Nhắc nhở, khuyên nhủ người thân từ bỏ thói quen xấu này.
- Tuân thủ nghiêm quy định cấm hút thuốc ở nơi công cộng như trường học, bệnh viện, cơ quan, nhà ga, công viên…
- Nói lời từ chối khi người khác hút thuốc trước mặt mình hoặc trong không gian kín.
Đây không chỉ là hành động bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn là trách nhiệm đối với gia đình và cộng đồng.
Cần sự vào cuộc mạnh mẽ từ cơ quan, tổ chức và toàn xã hội
Từ nhận thức đến hành động là cả một hành trình dài. Do đó, sự vào cuộc đồng bộ của Nhà nước, các tổ chức xã hội và cộng đồng là vô cùng cần thiết.
- Các cơ quan, trường học, bệnh viện, doanh nghiệp cần duy trì nghiêm môi trường làm việc “không khói thuốc”. Không chỉ là treo biển cấm, mà phải thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở, xử lý vi phạm.
- Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện chính sách, tăng mức xử phạt, kiểm soát chặt chẽ việc quảng cáo, buôn bán thuốc lá, đồng thời mở rộng các chương trình hỗ trợ cai nghiện.
- Các tổ chức xã hội như hội phụ nữ, đoàn thanh niên, hội bảo vệ người tiêu dùng… có vai trò quan trọng trong tuyên truyền, vận động, tạo môi trường hỗ trợ người hút thuốc cai nghiện hiệu quả.
- Truyền thông đại chúng, đặc biệt là mạng xã hội, video ngắn, các chiến dịch truyền thông sáng tạo cần được đẩy mạnh để tiếp cận giới trẻ – nhóm đối tượng dễ bị tác động nhưng cũng dễ thay đổi khi có thông điệp phù hợp.
Giới trẻ – lực lượng tiên phong trong xây dựng Việt Nam không khói thuốc
Thanh niên chính là thế hệ quyết định tương lai đất nước. Mỗi bạn trẻ từ chối thuốc lá, kiên quyết không thử hút, hiểu đúng và tuyên truyền về tác hại thuốc lá chính là đang góp phần xây dựng một cộng đồng văn minh, khỏe mạnh hơn.
Giới trẻ có thể: (i) Chia sẻ thông điệp phòng chống thuốc lá trên mạng xã hội; (ii) Tham gia các hoạt động truyền thông cộng đồng; (iii) Làm gương trong gia đình, trong lớp học và nơi làm việc.
Một hành động nhỏ của người trẻ hôm nay có thể tạo nên sự thay đổi lớn cho cộng đồng ngày mai.
Thông điệp kết thúc: Sống khỏe – Sống xanh – Nói không với thuốc lá
Thuốc lá không chỉ là thói quen xấu, mà là mối nguy trực tiếp đe dọa sức khỏe, kinh tế và hạnh phúc gia đình. Chúng ta hoàn toàn có thể lựa chọn một cuộc sống tốt đẹp hơn, không khói thuốc, không bệnh tật liên quan đến thuốc lá.
Thông điệp cuối cùng xin được gửi tới mỗi người: “Hãy sống khỏe, sống xanh, nói không với thuốc lá để bảo vệ bản thân, gia đình và thế hệ mai sau.”
Nguyễn Thanh Tịnh
Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)
.jpg)
.jpg)
Danh sách bình luận