Khói thuốc lá len lỏi trong “vùng cấm”, âm thầm hủy hoại sức khỏe con người

Khi quy định bị xem nhẹ và ý thức còn mờ nhạt, khói thuốc vẫn tiếp tục xâm nhập những nơi lẽ ra phải an toàn nhất.

Khói thuốc vẫn “ẩn nấp” trong vùng cấm

Mặc dù biển “Cấm hút thuốc” đã xuất hiện ở hầu hết các địa điểm công cộng – từ bệnh viện, trường học, cơ quan, nhà hàng đến khu vui chơi – nhưng thực tế cho thấy, khói thuốc vẫn len lỏi khắp nơi, khiến nỗ lực xây dựng môi trường không khói thuốc gặp nhiều thách thức.

Tại các quán cà phê, chung cư hay thậm chí bệnh viện, hình ảnh người hút thuốc vẫn xuất hiện công khai. Nhiều người viện lý do “chỉ vài hơi”, “đứng xa không ai bị ảnh hưởng”, nhưng thực tế, khói thuốc có thể lan ra khắp phòng và tồn tại hàng giờ trong không khí.

Theo Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), hơn 60% người lao động từng hít phải khói thuốc tại nơi làm việc, trong khi gần 70% người dân bị phơi nhiễm trong nhà hàng, quán ăn - những con số cho thấy “vùng cấm” vẫn chưa được tôn trọng đúng nghĩa.

Khói thuốc - “kẻ giết người thầm lặng”

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo: khói thuốc lá chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có 69 chất gây ung thư. Khi một người hút thuốc, chỉ khoảng 20% lượng khói được hít vào, phần còn lại phát tán ra môi trường, biến những người xung quanh thành “người hút thuốc thụ động”.

Bà. Trần Thị Xuân Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế/Bộ Y tế: “Không có mức độ an toàn nào cho việc tiếp xúc với khói thuốc. Chỉ cần 30 phút hít phải khói thuốc thụ động, cơ thể người không hút đã chịu tổn thương tương đương với người hút trực tiếp.”

Đặc biệt, phụ nữ mang thai, trẻ em và người già là những đối tượng chịu tác động mạnh nhất. Trẻ hít khói thuốc dễ mắc bệnh phổi, viêm tai giữa, hen suyễn; phụ nữ mang thai có thể sinh non, sảy thai hoặc con nhẹ cân.

Khi quy định “đứng yên”, ý thức “đứng ngoài”

Dù Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (2012) đã quy định mức phạt 200.000 - 500.000 đồng đối với hành vi hút thuốc nơi cấm, nhưng việc xử phạt thực tế vẫn rất hiếm. Ở nhiều nơi, việc cắm biển “Cấm hút thuốc” chỉ mang tính hình thức, không có người giám sát hoặc cơ chế thực thi cụ thể.

Thêm vào đó, ý thức người dân còn thấp, nhiều người vẫn coi việc hút thuốc là “quyền riêng tư”, trong khi người xung quanh ngại góp ý vì sợ mất lòng.

Một số nơi công cộng lại thiếu khu vực riêng cho người hút, khiến người hút “né chỗ này, sang chỗ khác”, vô tình biến toàn bộ không gian thành vùng khói.

Tác động lan rộng: sức khỏe - kinh tế - môi trường

Mỗi năm, hơn 40.000 người Việt Nam tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá – tương đương 110 ca mỗi ngày. Chi phí y tế và mất năng suất lao động do thuốc lá gây ra ước tính khoảng 31.000 tỷ đồng/năm.

Về môi trường, đầu lọc thuốc lá là loại rác nhựa phổ biến nhất thế giới, phải mất hơn 10 năm mới phân hủy. Khi thải ra môi trường, chúng giải phóng hàng nghìn sợi vi nhựa và hóa chất độc hại, ảnh hưởng đến hệ sinh thái đất và nước.

Box thông tin:

🔹 7.000 hóa chất trong khói thuốc;

🔹 69 chất gây ung thư đã được xác định;

🔹 40.000 người chết mỗi năm ở Việt Nam vì thuốc lá;

🔹 60% người lao động bị phơi nhiễm khói thuốc tại nơi làm việc.

Cần siết chặt quản lý và thay đổi nhận thức: Để khói thuốc không còn len lỏi trong “vùng cấm”, cần sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và cộng đồng.

- Tăng cường kiểm tra, xử phạt nghiêm minh các hành vi hút thuốc tại nơi cấm, đặc biệt trong bệnh viện, trường học, cơ quan hành chính và khu vui chơi.

- Xây dựng môi trường làm việc và học tập “không khói thuốc” gắn với trách nhiệm người đứng đầu đơn vị.

- Đẩy mạnh truyền thông thực chất, sử dụng hình ảnh và câu chuyện thật để nâng cao nhận thức thay vì chỉ dừng ở khẩu hiệu.

- Phát huy vai trò gia đình và cộng đồng, khuyến khích người dân lên tiếng bảo vệ quyền được hít thở không khí sạch.

Hành động hôm nay - Vì hơi thở ngày mai: Cuộc chiến với thuốc lá không chỉ là vấn đề sức khỏe cộng đồng, mà còn là cuộc chiến vì văn minh và quyền con người - quyền được sống trong môi trường trong lành, an toàn.

Một người bỏ thuốc là một chiến thắng. Một cơ quan, trường học thực sự “không khói thuốc” là một bước tiến của xã hội.

Hãy hành động ngay hôm nay:

- Đừng hút thuốc ở nơi công cộng.

- Nhắc nhở người khác tôn trọng “vùng cấm”.

- Bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng khỏi làn khói độc hại.

Chỉ khi khói thuốc không còn len lỏi trong bệnh viện, trường học, công sở hay quán ăn, Việt Nam mới thật sự tiến gần đến mục tiêu “Xã hội không khói thuốc - Vì một tương lai khỏe mạnh và trong lành.”

Hoài An

Danh sách bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)