Thuốc lá điện tử xâm nhập học đường: hiểm họa đang trẻ hóa và lời cảnh báo từ Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam
Thuốc lá điện tử xâm nhập học đường: hiểm họa đang trẻ hóa và lời cảnh báo từ Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam
Thời gian gần đây, tình trạng học sinh sử dụng thuốc lá điện tử có chiều hướng gia tăng mạnh và ngày càng trẻ hóa, trở thành một vấn đề nhức nhối trong môi trường học đường. Từ cấp THPT, tình trạng này đã lan xuống cả cấp THCS, thậm chí có trường ghi nhận cả học sinh lớp 6, lớp 7 thử và sử dụng thường xuyên. Với thiết kế nhỏ gọn, nhiều mùi vị, dễ che giấu và được quảng cáo tràn lan trên mạng, thuốc lá điện tử đang len lỏi vào đời sống của giới trẻ, đặt ra mối đe dọa lớn đối với sức khỏe thể chất, tinh thần và sự phát triển toàn diện của học sinh.
Trước thực trạng đáng báo động đó, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam (VICOPRO) đưa ra cảnh báo về mức độ nguy hiểm của thuốc lá điện tử và kêu gọi gia đình – nhà trường – cộng đồng cùng vào cuộc để bảo vệ thế hệ trẻ khỏi cạm bẫy nicotine và các chất độc hại.
Một "xu hướng thời thượng" đang dẫn dắt học sinh đến nguy cơ nghiện chất
Khác với thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử được thiết kế với hình dạng đa dạng: dạng bút, USB, hộp nhỏ hoặc thẻ nhớ. Nhờ vậy, học sinh dễ dàng giấu trong túi áo, hộp bút hay balo, khiến giáo viên và phụ huynh rất khó phát hiện.
Với hàng chục hương vị như dâu, xoài, bạc hà, trà sữa, cola… sản phẩm này đánh thẳng vào tâm lý ưa mới lạ của lứa tuổi học trò. Không ít học sinh cho rằng vape “không có hại”, “chỉ có mùi thơm, không phải thuốc lá”, và nhanh chóng bị cuốn vào thói quen hút mỗi ngày mà không ý thức được nguy cơ nghiện nicotine.
Đáng lo ngại hơn là các hội nhóm kín trên mạng xã hội đang trở thành “chợ đen mini”, nơi học sinh dễ dàng mua bán thuốc lá điện tử chỉ bằng vài tin nhắn. Các đối tượng bán hàng thường nhấn mạnh “an toàn, không bị phát hiện”, dụ dỗ học sinh thử và sử dụng lâu dài.
Nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng: Từ nhiễm độc nicotine đến tác động lên não bộ
Theo các chuyên gia y tế, nicotine là một trong những chất gây nghiện mạnh nhất. Đối với học sinh, đặc biệt là lứa tuổi 12–18, não bộ đang phát triển nên khả năng phụ thuộc nicotine cao hơn người trưởng thành rất nhiều lần. Điều này khiến các em dễ bị nghiện chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng.
Hậu quả lâu dài có thể bao gồm:
- Giảm khả năng tập trung và ghi nhớ, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập.
- Rối loạn cảm xúc, dễ lo âu, căng thẳng hoặc mất ngủ.
- Suy giảm chức năng phổi, dẫn đến khó thở, ho kéo dài, viêm đường hô hấp.
- Nguy cơ mắc các bệnh phổi cấp tính như EVALI – từng gây tử vong ở nhiều nước.
VICOPRO nhấn mạnh: “Không có loại thuốc lá điện tử nào là an toàn. Dù có hay không chứa nicotine, hơi khí hóa học từ vape đều có thể làm tổn thương hệ hô hấp của trẻ.”
Nỗi lo mới: Thuốc lá điện tử chứa ma túy tổng hợp
Một thực tế đáng lo khác đang gia tăng: thuốc lá điện tử bị pha tẩm các chất hướng thần như cần sa tổng hợp (spice), ketamine hay các chất ma túy mới biến đổi cấu trúc (NPS). Những loại này hầu như không mùi, không vị nên học sinh rất khó nhận biết.
Nhiều ca ngộ độc gần đây trong học sinh cho thấy: chỉ vài phút sau khi hút, các em xuất hiện ảo giác, kích động mạnh, run rẩy, tim đập nhanh hoặc mất ý thức. Bác sĩ nhận định đây là dấu hiệu điển hình của trúng độc ma túy – hoàn toàn khác với tác hại thông thường của nicotine.
VICOPRO cảnh báo: “Đây là mối hiểm họa kép, vừa nghiện nicotine, vừa bị kéo vào vòng xoáy sử dụng chất kích thích mà bản thân trẻ không biết.”
Gia đình – Nhà trường – Cộng đồng: Mỗi bên đều có vai trò quan trọng
VICOPRO cho rằng việc ngăn chặn tình trạng vape xâm nhập học đường cần sự phối hợp chặt chẽ của nhiều bên.
Gia đình: Nhận diện sớm, trò chuyện thường xuyên
Phụ huynh cần quan tâm tới những dấu hiệu bất thường như mùi hương lạ trên quần áo, ho kéo dài, thích ở trong phòng một mình, kết bạn với nhóm không rõ lai lịch… Quan trọng hơn, cha mẹ cần xây dựng đối thoại cởi mở, giúp con hiểu tác hại thay vì chỉ cấm đoán.
Nhà trường: Tăng cường kiểm tra – giáo dục – phối hợp
Các trường học cần: (i) Tăng tần suất kiểm tra các khu vực “điểm mù” như nhà vệ sinh, cầu thang; (ii) Tổ chức các buổi truyền thông, ngoại khóa về tác hại thuốc lá điện tử; (iii) Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh khi phát hiện học sinh vi phạm.
Cộng đồng – xã hội: Kiểm soát việc buôn bán trái phép: Cần xử lý nghiêm các tài khoản mạng xã hội quảng cáo, hướng dẫn, bán thuốc lá điện tử cho trẻ em. Bên cạnh đó, lực lượng chức năng cần tăng cường kiểm tra các cửa hàng, tuyến vận chuyển, siết chặt biên giới để ngăn hàng lậu.
Khuyến cáo mạnh mẽ từ VICOPRO
Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam (VICOPRO) kêu gọi:
- Tuyệt đối không sử dụng thuốc lá điện tử dưới bất kỳ hình thức nào, đặc biệt là trẻ vị thành niên.
- Lực lượng chức năng cần ban hành chế tài mạnh mẽ để xử phạt hành vi mua bán và sử dụng trong môi trường học đường.
- Tăng cường truyền thông cộng đồng để xóa bỏ quan niệm sai lầm rằng thuốc lá điện tử “vô hại”.
VICOPRO nhấn mạnh: “Mỗi hơi hút không chỉ là một làn khói vô hình, mà là nguy cơ phá hỏng tương lai của thế hệ trẻ. Học đường phải là nơi trong lành, không có bóng dáng của thuốc lá điện tử.”
Ngăn chặn ngay trước khi quá muộn: Thuốc lá điện tử đang trở thành một thách thức mới cho công tác bảo vệ trẻ em và xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh. Thiết kế bắt mắt, mùi vị hấp dẫn và khả năng che giấu tinh vi khiến sản phẩm này len lỏi sâu vào đời sống học sinh, tạo nguy cơ nghiện ngập và tổn thương sức khỏe lâu dài.
Thông điệp của VICOPRO rất rõ ràng: Muốn bảo vệ học sinh, phải chặn đứng thuốc lá điện tử từ sớm, ngay từ gia đình, nhà trường và toàn xã hội.
Hoài An
Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)
.jpg)
.jpg)
Danh sách bình luận