Thông tư 25 đi vào cuộc sống hạn chế việc diễn viên sử dụng thuốc lá trong tác phẩm sân khấu, điện ảnh

Sân khấu, điện ảnh, truyền hình là những lĩnh vực có sức lan tỏa và tác động mạnh mẽ tới công chúng. Vì vậy, Thông tư 25/2018/TT-BVHTTDL được ban hành ngày 30/8/2018, quy định việc hạn chế hình ảnh diễn viên sử dụng thuốc lá trong tác phẩm sân khấu, điện ảnh, được thực hiện từ 2 năm nay. Vậy, đây có phải là điều bây giờ mới quy định hoặc như thế là quá khắt khe đối với nghệ sĩ, diễn viên... Điều này cần khẳng định: Việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật hạn chế hình ảnh nghệ sĩ, diễn viên sử dụng thuốc lá trong các tác phẩm điện ảnh, sân khấu, truyền hình không phải đến nay mới có mà đã được cảnh báo từ nhiều năm nay. Gần nhất, tháng 11-2018, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Thông tư 25 quy định việc hạn chế hình ảnh diễn viên sử dụng thuốc lá trong tác phẩm sân khấu, điện ảnh.

Ngay khi ban hành, không ít ý kiến trong giới nghệ thuật cho rằng thông tư quá khắt khe với người làm nghệ thuật, bởi nó hạn chế sự sáng tạo của diễn viên lẫn đạo diễn. Vì có những dạng nhân vật và tính cách nhân vật nếu không sử dụng thuốc lá thật sẽ làm giảm đi màu sắc đời sống của nhân vật. Tuy nhiên, nhiều nghệ sĩ sáng tạo, nhà sản xuất đã rất ủng hộ, cho rằng điều này hoàn toàn phù hợp với công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá trong xã hội. Bởi những hình ảnh hút thuốc trên sân khấu hay trong phim ảnh có thể tác động tới người xem, khuyến khích hoặc dần tạo thói quen hút thuốc.

Với Thông tư 25, dễ thấy điểm tích cực vì nếu siết chặt các quy định, những cảnh quay quảng cáo thuốc lá một cách lộ liễu, hoặc cảnh quay, diễn cùng hút thuốc không phục vụ nội dung tác phẩm nghệ thuật sẽ dần bị loại bỏ; đồng thời tăng tính nghiêm minh trong thực thi pháp luật. Trên thực tế, xu hướng hạn chế hình ảnh diễn viên trên phim ảnh, sân khấu, truyền hình hút thuốc lá đã được nhiều quốc gia thực hiện lâu nay và khá chặt chẽ. Đây cũng là xu hướng được công chúng và nhiều nhà quản lý, hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh, truyền hình tại VN đồng tình thời gian qua. Theo một số đạo diễn nổi tiếng của điện ảnh, nghệ sĩ phải tự ý thức được việc hạn chế sử dụng thuốc lá trong các tác phẩm của mình, tính toán kỹ để hình ảnh chỉ xuất hiện khi thật cần thiết.

Hạn chế phổ biến những hình ảnh chưa đẹp

Như vậy, điều khoản này quy định khắt khe hơn khi sử dụng hình ảnh diễn viên hút thuốc lá trong tác phẩm nghệ thuật. Bởi lâu nay, nhiều bộ phim, vở diễn đưa hình ảnh diễn viên hút thuốc lá không cần thiết, không phục vụ cho nội dung tác phẩm hay mục đích nghệ thuật. Điển hình như phim truyện “Tháng năm rực rỡ", Hay phim truyền hình “Người phán xử”, các nhân vật thấy buồn chán hay căng thẳng là chọn hút thuốc lá để giải tỏa. Các khán giả xem phim nhận xét: “Hầu hết các phim truyền hình gần đây đều có cảnh nhân vật thất tình, buồn bực, đau khổ…, rồi tìm đến thuốc lá để quên đi mọi chuyện. Hình ảnh này trên phim không đẹp chút nào, gây phản cảm”.

Các nhà làm phim luôn chú trọng đến việc tuyên truyền những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, góp phần thay đổi nhận thức của khán giả thông qua tác phẩm nghệ thuật, nhất là tuyên truyền tác hại của việc uống rượu, bia hay hút thuốc lá. Cụ thể như phim “Đại gia chân đất 10”, đạo diễn đã xây dựng các nhân vật vì uống rượu say, hút thuốc mà có những hành động không hay, hại mình, hại gia đình, mất Tết…, từ đó truyền tải thông điệp giáo dục sâu sắc. Với những bộ phim bình thường, không nhằm mục đích tuyên truyền, hầu như các đạo diễn không sử dụng hình ảnh diễn viên hút thuốc lá hay uống rượu, bia. Mặc dù, có những tình huống nếu khai thác hình ảnh ấy thì dễ dẫn dắt câu chuyện hơn, nhưng các đạo diễn luôn tìm cách tránh. Tôi tin, nếu các nhà làm phim chịu khó sáng tạo, tìm tòi chất liệu trong đời sống sẽ có nhiều cách để xây dựng bộ phim hấp dẫn, với những nhân vật có lối sống đẹp, văn minh, để lan tỏa đến khán giả.

Tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe con người đang ngày càng được kiểm soát. Không nên ngụy biện rằng thuốc lá giúp phản ánh tâm trạng hay cá tính nhân vật mà để lọt những hình ảnh phản cảm, có tác động xấu của thuốc lá trên sân khấu, màn ảnh hay truyền hình. Nghệ sĩ cũng là con người, nhưng họ là người của công chúng, người được yêu mến và trân trọng, nên phải đặc biệt lưu ý đến mọi hoạt động, diễn xuất của mình. Họ phải xác định điều gì được phép làm, điều gì không, để tránh làm tấm gương xấu đối với người hâm mộ. Thông tư 25 thể hiện tinh thần “hạn chế” chứ chưa “cấm” tuyệt đối hình ảnh sử dụng thuốc lá. Tuy nhiên, cũng đã đến lúc các nghệ sĩ, diễn viên cần tìm kiếm và trau dồi những kỹ năng diễn xuất mới mẻ hơn khi cần thể hiện nội tâm, sự suy tư, bế tắc hay thăng hoa của nhân vật. Trong quá trình thực hiện Thông tư 25, đòi hỏi các nhà quản lý cần tiếp tục lắng nghe và tiếp thu ý kiến để có những sửa đổi, bổ sung phù hợp; sao cho vừa tuân thủ pháp luật, vừa bảo đảm được không gian sáng tạo nghệ thuật.

Sân khấu, điện ảnh, đặc biệt phim truyền hình là lăng kính phản ánh đời sống xã hội. Nhiều bối cảnh như diễn viên đau khổ, thể hiện nội tâm không thể thiếu hành vi hút thuốc lá. Đôi khi, hút thuốc lá cũng được sử dụng để tạo tình huống kịch, như nhân vật bị sa vào cạm bẫy, vấp phải sai lầm, đau khổ dằn vặty…Thiết nghĩ khi đã có Thông tư thì các nhà làm phim, dàn dựng sân khấu sẽ cắt bỏ hoặc thay thế bằng những hình ảnh, tình huống khác. Chẳng hạn, thay vì hút thuốc thì nhân vật ngồi một mình suy tư nhìn ra cảnh vật buồn bã, cô đơn… Nếu nội dung, diễn xuất của diễn viên tốt, hấp dẫn, gần gũi, thì khán giả cũng sẽ ít để ý đến ngoại cảnh.

Dễ nhận thấy, Thông tư 25/2018/TT-BVHTTDL đã nhận được sự ủng hộ của những người làm nghệ thuật. Thực hiện Thông tư 25/2018/TT-BVHTTDL là nghĩa vụ, song cũng là động lực kích thích sự sáng tạo của người làm nghệ thuật, nhằm tạo ra những tác phẩm hấp dẫn, đồng thời góp phần thay đổi nhận thức của mọi người về những hành vi gây hại với bản thân và xã hội, cổ vũ lối sống lành mạnh, văn minh. Việc diễn viên hút thuốc lá tràn lan trên sân khấu, phim, truyền hình sẽ khiến người xem coi hành động này là bình thường, không ý thức được tác hại của nó. Vì vậy, nghị định này ra đời rất thiết thực, giúp hạn chế phổ biến những hình ảnh, hành vi chưa đẹp.

Hoàng Hữu Hóa

CHÙM ẢNH: HÌNH ẢNH DIỄN VIÊN SỬ DỤNG THUỐC LÁ TRONG TÁC PHẨM ĐIỆN ẢNH, TRUYỀN HÌNH

Diễn viên Hoàng Dũng hút thuốc trong phim truyền hình “Người phán xử”. Nguồn https://dienvienvietnam.vn/

Diễn viên Hoàng Dũng diễn cảnh hút thuốc trong phim truyền hình “Người phán xử”.Nguồn http://www.baovanhoa.com.vn/

Một cảnh diễn hút thuốc trong phim của diễn viên Thu Trang. Nguồn https://laodong.vn

Hình ảnh diễn viên Nguyễn Cao Kỳ Duyên hút thuốc trong phim Nữ đại gia. Nguồn https://zingnews.vn/

Hình ảnh Jun Vũ phì phèo thuốc lá trong phim "Tháng năm rực rỡ". Nguồn https://ngoisao.vn/

Cảnh Jun Vũ hút thuốc trong phim "Tháng năm rực rỡ ", bộ phim được gắn mác phân loại độ tuổi C 16 vì có một số hình ảnh hỗn chiến, hút thuốc. Nguồn http://www.baovanhoa.com.vn/

Diễn viên Nguyễn Chánh Tín hút thuốc trong phim Ván bài lật ngửa. Nguồn https://www.tienphong.vn/

Diễn viên Lý Hùng diễn cảnh hút thuốc trong phim. Nguồn https://www.cuasotinhyeu.vn/

Danh sách bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. các trường bắt buộc được đánh dấu (*)

Bình luận (*)

Tên (*)

Email (*)

Số điện thoại (*)